Grootouders spelen voor een kind een belangrijk rol in hun leven. Maar andersom ook. Voor oma en opa is het kleinkind ook belangrijk. Maar hoe gaat dat bij een scheiding? Wat zijn de rechten voor omgang met het kleinkind? Is er een omgangsregeling grootouders mogelijk?
Als oma en opa geen contact meer hebben door een scheiding van de ouders van hun kleinkinderen is het dan mogelijk om de kleinkinderen te blijven zien?
Kunnen grootouders een omgangsregeling laten vaststellen door de rechter zodat ze contact kunnen blijven houden? Door de rol die grootouders vervullen kan er een hechte band zijn ontstaan. Het dure kinderdagverblijf wordt ingewisseld door oppasdagen bij opa en oma. Het is te begrijpen dat de band met het kleinkind hierdoor hecht wordt. Door de ruzie tussen de ouders kunnen grootouders hierin meegenomen worden en is contact met hun kleinkind niet meer mogelijk. Het is dan een mogelijkheid om een juridische procedure te starten.
Grootouders hebben niet het wettelijk recht op omgang. Hierdoor moeten de grootouders aantonen dat er een hechte band was met de kleinkinderen waarna de rechter ook de belangen van het kind nog afweegt, om zo tot een regeling voor omgang te komen. Met name het aantonen van een hechte band kan in de praktijk nog wel eens lastig zijn.
Omgangsregeling grootouders stap 1: aantonen nauwe persoonlijke betrekking
In een juridische procedure kan de rechter worden gevraagd een omgangsregeling vast te stellen. Er is geen recht op een omgangsregeling grootouders dus dit dient in een procedure bij de rechtbank te worden verzocht. Om een succesvol verzoek te doen voor een omgangsregeling grootouders dienen er twee zaken te worden aangetoond.
Als eerste dienen opa en oma de nauwe persoonlijke betrekking die zij hebben met hun kleinkind aan te tonen. De rechter neemt dit niet aan en er zal met feiten en omstandigheden moeten worden aangetoond dat er sprake was van zogenaamd ‘family life’. Als de grootouders hebben aangetoond dat dit toch echt het geval is dan zijn ze al een heel eind. Maar ze zijn er nog niet.
Omgangsregeling grootouders stap 2: is de omgang in het belang van het kind?
Niet onbelangrijk, de rechter moet ook afwegen of de omgangsregeling grootouders wel in het belang van het kleinkind is. Het recht op omgang moet geen problemen voor het kind opleveren. Als de verstandhouding tussen een van de ouders en de grootouders door de echtscheiding dusdanig verstoord is dat er voor het kind allerlei vervelende situaties ontstaan, dan is het recht op omgang met oma en opa niet in het belang van het kind.
Zo zijn er nog meer situaties te bedenken waarbij opa en oma beter geen recht op omgang kunnen krijgen. De rechter neemt dit mee in zijn afweging. Hierbij is het ook mogelijk dat het kleinkind zelf aangeeft geen omgang te willen.
Neem de omgangsregeling voor oma en opa op in het ouderschapsplan
Veel verstandiger, en in toenemende mate gebeurt dit ook, is het opnemen van het omgangsrecht voor de grootouders in het ouderschapsplan. In dit ouderschapsplan zijn alle regelingen opgenomen over de kinderen. Bij deze afspraken staat het welzijn van het kind voorop. In het hoofdstuk contact is het verstandig om ook afspraken te maken over het contact tussen oma en opa.
Hoe meer er van te voren met wederzijdse instemming is afgesproken, hoe beter dat is voor de kinderen. Contact afdwingen via de rechter is nu eenmaal niet de meest optimale weg. Bij onenigheid dienen niet de kinderen als munitie te dienen om de ander dwars te zitten. Contact met de groot ouders van te voren afspreken met het belang van het kind in het achterhoofd is altijd de beste weg te gaan.
Vermijd zo veel mogelijk een gang naar de rechter
Als het om de kinderen gaat dan is het van belang dat deze zo min mogelijk last hebben van de onenigheid van hun ouders. Contact met oma en opa is belangrijk in een kinderleven. Van te voren daarbij stil staan en dit opnemen in het ouderschapsplan is een goede zaak om te doen, hoe moeilijk de omgang met de ex-partner en de ouders ook is.
